9-10 dəq. oxuma vaxtı
Back-end development sahəsi daim yeniliklər və dəyişikliklərlə doludur. Hər il bu sahədə yeni texnologiyalar, çərçivələr (frameworks), və yanaşmalar ortaya çıxır ki, bunlar da developerlərin işini asanlaşdırır və tətbiqlərin daha təhlükəsiz, miqyaslana bilən və sürətli olmasını təmin edir.
1. Mikroservislərin Artan Populyarlığı
Mikroservislər artıq bir neçə ildir ki, back-end development sahəsində əsas trend olaraq qalır. 2024-cü ildə də bu trendin artaraq davam edəcəyi gözlənilir. Mikroservis arxitekturası, monolit tətbiqlərdən fərqli olaraq, böyük layihələrin kiçik və müstəqil servislərə bölünməsi prinsipinə əsaslanır. Hər bir mikroservis müəyyən bir funksiyanı yerinə yetirir və digər servislərlə API-lər vasitəsilə əlaqə saxlayır.
Bu yanaşmanın əsas üstünlükləri aşağıdakılardır:
- Miqyaslana bilənlik: Mikroservislər ayrı-ayrılıqda miqyaslana bilir ki, bu da resursların daha effektiv istifadə olunmasını təmin edir.
- Qüvvədə olan texnologiyalarla inteqrasiya: Müxtəlif servislər müxtəlif texnologiyalarla inşa edilə bilər, bu da inkişaf etdiricilərə daha geniş seçim imkanı verir.
- Çeviklik: Bir mikroservis üzərində dəyişiklik etmək, bütöv tətbiq üzərində dəyişiklik etməkdən daha asandır.
2024-cü ildə mikroservislərin istifadəsi xüsusilə böyük korporativ layihələrdə daha da yayılacaq.
2. Serverless Arxitektura
Serverless computing, back-end development sahəsində digər bir yüksələn trenddir. Bu yanaşmada, inkişaf etdiricilər server infrastrukturunu idarə etmədən, yalnız kod yazmaqla məşğul olurlar. AWS Lambda, Azure Functions və Google Cloud Functions kimi bulud xidmətləri, serverless arxitekturanı tətbiq etmək üçün geniş imkanlar yaradır.
Serverless arxitekturanın üstünlükləri:
- Aşağı xərclər: Serverless modellərdə yalnız istifadə olunan resurslar üçün ödəniş edilir ki, bu da xərclərin azalmasına səbəb olur.
- Çeviklik və sürət: İnkişaf etdiricilər sürətlə kod yaza və onu dərhal işə sala bilirlər, bu da layihələrin daha tez tamamlanmasına kömək edir.
- Miqyaslana bilənlik: Serverless xidmətlər avtomatik olaraq miqyaslana bilir ki, bu da yüksək trafik zamanı performansın sabit qalmasını təmin edir.
2024-cü ildə daha çox şirkətin serverless arxitekturaya keçməsi gözlənilir, çünki bu yanaşma həm iqtisadi, həm də texniki cəhətdən cəlbedici olur.
3. API-First Yanaşması
API-first yanaşması son illərdə populyarlıq qazanmışdır və bu trend 2024-cü ildə də davam edəcək. API-first development modelində, tətbiqlər ilk növbədə API-lər ətrafında qurulur və bu API-lər vasitəsilə digər servislərlə və ya tətbiqlərlə əlaqə saxlanılır. Bu yanaşma tətbiqlərin daha asanlıqla miqyaslana bilməsinə və müxtəlif platformalar arasında məlumat mübadiləsinin sadələşdirilməsinə imkan verir.
API-first yanaşmasının əsas üstünlükləri:
- Platforma müstəqilliyi: API-lər müxtəlif platformalar (vebsaytlar, mobil tətbiqlər, IoT cihazları) arasında əlaqə qurmağa imkan verir.
- Daha yaxşı inkişaf: Bu yanaşma, komandaların paralel olaraq işləməsinə və iş axınının daha effektiv olmasına şərait yaradır.
- İstifadəçi təcrübəsinin təkmilləşdirilməsi: API-first modelində istifadəçilərin tələblərinə daha tez cavab vermək mümkün olur.
API-first yanaşması, xüsusilə qlobal miqyasda fəaliyyət göstərən və müxtəlif platformalar üzərindən istifadəçilərə xidmət göstərən şirkətlər üçün əvəzedilməz olacaq.
4. GraphQL-in Artan İstifadəsi
GraphQL, REST API-lərinə alternativ olaraq ortaya çıxmış və son illərdə geniş populyarlıq qazanmış bir sorğu dilidir. 2024-cü ildə GraphQL daha çox tətbiqdə istifadə olunacaq, çünki bu texnologiya məlumatların idarə edilməsində daha çox çeviklik və dəqiqlik təklif edir.
GraphQL-in üstünlükləri:
- Dəqiq sorğular: İstifadəçilər yalnız ehtiyac duyduqları məlumatları soruşa bilirlər, bu da server resurslarını daha effektiv istifadə etməyə imkan verir.
- Aşağı şəbəkə yükləri: Lazımsız məlumatların qarşısını alaraq şəbəkə yüklərini azaldır.
- Developerlər üçün rahatlıq: İnkişaf etdiricilər daha az kod yaza və daha çox məlumat əldə edə bilərlər.
Bu il ərzində GraphQL istifadəsi genişlənəcək, xüsusilə mürəkkəb məlumat strukturlarına malik layihələrdə bu texnologiya daha çox yayılacaq.
5. Təhlükəsizlik Mərkəzli Yanaşma
Veb təhlükəsizliyi hər zaman ön planda olub, amma 2024-cü ildə bu məsələ daha da aktuallaşacaq. Cyber security hücumlarının artması, back-end developer-ləri daha təhlükəsiz kod yazmağa və tətbiqləri daha yaxşı qorumağa sövq edəcək. OWASP (Open Web Application Security Project) tərəfindən təklif olunan təhlükəsizlik təlimatları bu sahədə əhəmiyyətli rol oynayacaq.
Təhlükəsizlik mərkəzli yanaşmanın əsas tərkibləri:
- Təhlükəsizlik auditləri: Mütəmadi olaraq kodların və sistemlərin təhlükəsizlik yoxlamalarından keçməsi.
- Şifrələmə: Məlumatların təhlükəsizliyi üçün müasir şifrələmə metodlarının tətbiqi.
- İstifadəçi identifikasiyası və icazə: Güclü identifikasiya və icazə mexanizmlərinin tətbiqi, məsələn MFA (Multi-Factor Authentication) və OAuth 2.0.
2024-cü ildə təhlükəsizlik mərkəzli yanaşma hər bir layihənin ayrılmaz hissəsi olmalıdır.
6. Süni İntellekt (AI) və Maşın Öyrənməsi (ML) ilə İnteqrasiya
Süni intellekt (AI) və maşın öyrənməsi (ML) son illərdə böyük irəliləyişlər əldə etmiş sahələrdir və 2024-cü ildə bu texnologiyaların back-end sistemlərə inteqrasiya olunması daha çox yayılacaq. AI və ML modelləri, istifadəçi məlumatlarını təhlil edərək, daha yaxşı qərarların qəbul edilməsinə və daha fərdi xidmətlərin göstərilməsinə imkan verir.
AI və ML-in back-end development-də istifadəsi:
- Data Processing: Böyük məlumat kütlələrinin analizi və bu məlumatlar əsasında proqnozların verilməsi.
- Personalized Recommendations: İstifadəçilərə xüsusi təkliflər və xidmətlər təqdim etmək üçün alqoritmlərin işlənməsi.
- Təhlükəsizlik analizləri: Məlumatların təhlili vasitəsilə potensial təhlükələrin erkən aşkarlanması.
7. Bulud Xidmətlərinin Artan Rolu
Bulud xidmətləri artıq back-end development sahəsində geniş istifadə olunur və 2024-cü ildə bu trend daha da möhkəmlənməkdə davam edir. AWS, Google Cloud və Microsoft Azure kimi bulud platformaları, back-end layihələrinin daha asan idarə olunması və miqyaslanması üçün geniş imkanlar təklif edir.
Bulud xidmətlərinin əsas üstünlükləri:
- Miqyaslana bilənlik: Bulud platformaları avtomatik olaraq miqyaslana bilir və bu da böyük layihələr üçün ideal seçimdir.
- Yedəkləmə və təhlükəsizlik: Bulud platformaları avtomatik yedəkləmə və təhlükəsizlik tədbirləri təklif edir.
Çevik inkişaf mühiti: Bulud platformaları inkişaf etdiricilər üçün müxtəlif alətlər və xidmətlər təklif edir ki, bu da layihələrin sürətlə irəliləməsinə kömək edir.
7-8 dəq. oxuma vaxtı
