Süni intellekt dəstəkli proqramlaşdırma tədrisi digər proqramlardan nə ilə fərqlənir? 

Texnologiya dünyası sadəcə dəyişmir, Süni intellektin inkişafı ilə yeni bir inqilab yaşayır. Bu dəyişikliklərin daha çox təsir göstərdiyi sahələrdən biri isə proqramlaşdırmadır. Ənənəvi proqramlaşdırma dərsləri uzun illər boyunca, hər bir tələbənin fərdi ehtiyaclarını nəzərə almaqda çətinlik çəkən, sabit kurikulumlara əsaslanıb. Lakin proqramlaşdırmanın inkişaf etdiyi zamanda tələbələr sadəcə dərslik və müəllim izahı ilə məhdudlaşmır, süni intellekt dəstəkli alətlərlə kodlaşdırmanı daha rahat öyrənə bilirlər. Bəs bu yeni yanaşma ənənəvi proqramlaşdırma tədrisindən nə ilə fərqlənir və niyə daha effektiv hesab olunur?

Süni intellekt dəstəkli tədrisin ənənəvi metodlardan fərqi, onun adaptiv, çevik və dərhal rəy verən bir həll təklif etməsidir:

1. Əsas Fərq: Adaptiv və fərdiləşdirilmiş öyrənmə

Ənənəvi metodlar bütün tələbələrə eyni materialı eyni sürətlə təqdim etdiyi halda, süni intellekt sistemi hər bir tələbənin güclü və zəif tərəflərini analiz edir. Əgər tələbə çətinlik çəkirsə, Süni intellekt dəstəkli platforma avtomatik olaraq əlavə, fərdi nümunələr və izahatlar təqdim edir. Tədqiqatlar göstərir ki, Süni intellektin tətbiq olunduğu fərdiləşdirilmiş kodlaşdırma təhsili tələbələrin ümumi performans ballarında 54%-ə qədər yaxşılaşma qeyd etməyə kömək edə bilər. Bu fərdiləşdirmə, ənənəvi sinifdə əlçatmazdır.

2. Sürətli rəy və səhvləri anında düzəltmə gücü

Proqramlaşdırma öyrənməyin ən çətin hissəsi səhvləri tapmaq və düzəltməkdir (debugging). Ənənəvi tədris proqramlarında müəllim rəyi gecikdiyi halda, Süni intellekt (GitHub Copilot, ChatGPT kimi alətlər vasitəsilə) yazılan kodu dərhal analiz edir, səhvlərin yerini tapır və səhvin niyə baş verdiyini izah edir.

Real Tələbatlar və Sənaye Faktları

Əmək bazarı yalnız ənənəvi bilik tələb edən namizədləri deyil, Sİ alətlərindən istifadə edərək daha sürətli və effektiv kod yaza bilən mütəxəssisləri axtarır. Bu, Süni intellekt dəstəkli tədrisin ən böyük strateji üstünlüyüdür:

1. Sürət və Kreativliyə Fokus

Ənənəvi proqramlaşdırma uzun illər əsas sütun olsa da, 2025-ci ildə Süni intellekt bu prosesi tamamilə dəyişdirib. Süni intellektin köməyi ilə tələbələr sıfırdan kod yazmaq əvəzinə, təkrar olunan hissələri Süni intellektə ötürərək, daha yaradıcı və innovativ layihələrə fokuslana bilirlər.

2. Əmək bazarının tələb etdiyi əsas bacarıqlar

WEF (World Economic Forum) işəgötürənlərin növbəti illər üçün Süni intellekt və Big Data bacarıqlarına yüksək tələbat bildirdiyini göstərir. Şirkətlər xüsusilə aşağıdakı təcrübə və bacarıqlara malik namizədlərə üstünlük verirlər:

• Çoxdilli proqramlaşdırma: C#, Java və JavaScript kimi dilləri Süni intellekt dəstəyi ilə öyrənmək və tətbiq etmək.

• AI ilə optimizasiya: kodun səhvlərini Süni intellekt vasitəsilə daha tez aşkar edib düzəltmək.

• Uzaqdan iş bacarıqları: Dünyanın istənilən nöqtəsindən Süni intellekt alətləri ilə komanda şəklində effektiv işləmək.

Fərqlər və risklər

Süni intellektin bütün üstünlüklərinə baxmayaraq, onun tədrisə gətirdiyi bəzi problemlər, ənənəvi təhsilin üstünlüklərini qorumağın vacibliyini göstərir:

1. Həddindən artıq asılılıq və tənqidi düşüncənin zəifləməsi

Süni intellektin kodu çox asanlıqla yaratması tələbələrdə tənqidi düşünmə və müstəqil problem həll etmə bacarıqlarının inkişafına mane ola bilər. 

2. Kod təhlükəsizliyi və etik çətinliklər

Süni intellekt tərəfindən yaradılan kodlar həmişə təhlükəsiz və ya optimallaşdırılmış olmaya bilər. Tədqiqatlar Süni intellekt köməkçiləri istifadə edən iştirakçıların daha az təhlükəsiz kodlar yaratma ehtimalının olduğunu göstərir. Bu, Süni intellekt dəstəkli tədrisdə müəllim nəzarəti və etik yoxlama proseslərinin əhəmiyyətini artırır.

3. İnsan kontaktının və mentorluğun azalması

Süni intellektin səmərəliliyi, müəllim və tələbə arasındakı emosional dəstək və insani mentorluq tələbini azalda bilər. Tədrisin bu sosial-emosional tərəfi, ənənəvi təhsilin Süni intellektə qarşı qorunmalı olan vacib bir hissəsidir.

Süni İntellekt Dəstəkli Proqramlaşdırma tədrisi fərdiləşdirmə, sürətli rəy və yüksək səmərəlilik təklif etməklə ənənəvi metodlardan tamamilə fərqlənir. Bu yanaşma gənclərə və karyerasını yenidən qurmaq istəyənlərə həm daha çevik öyrənmə, həm də gələcəkdə yüksək gəlirli iş imkanlarına çıxış imkanı yaradır.

Lakin bu güc böyük məsuliyyət tələb edir. Ənənəvi metodlardan fərqli olaraq, Süni intellekt bizə həll yolunu təklif etsədə, bu həllin etik, təhlükəsiz və səmərəli olub-olmadığını yoxlamaq proqramçının işidir. Buna görə də, gələcəyin ən dəyərli mütəxəssisi Süni intellektin köməyindən asılı olan deyil, onu idarə edə bilən şəxs olacaq.