5-6 dəq. oxuma vaxtı
Niyə biznes analitika?
Əgər informasiya texnologiyaları sahəsində karyeraya başlamaq istəyirsinizsə, biznes analitika sizin üçün əla başlanğıcdır. Biznes analitika real biznes problemlərini başa düşüb onları dəyər yaradan həllərə çevirir. Yəni qısaca, biznes analitika bizneslə texnologiya arasında körpüdür. Bu sayədə komandalar nəyi, niyə və necə yaratmalı olduqlarını aydın anlayır və yaradılan layihələr gözləntilərə uyğun nəticə verir.
Rəsmi təriflər və bələdçilər
IIBA-nın rəsmi tərifinə görə, biznes analitika təşkilatda dəyişikliyi mümkün edən praktikadır. Biznes analitika dəyərli həllər yaratmaqla yanaşı həm də ehtiyacları müəyyənləşdirir. Biznes analitika sahəsində istifadə olunan bütün əsas tapşırıqlar və texnikalar xüsusi bir bələdçidəl, BABOK-da, sistemli şəkildə toplanıb və izah edilib. Buna görə də bu sahəyə yeni başlayanlar üçün ən etibarlı əsas mənbə elə bu bələdçidir.
PMI isə biznes analitikanı müxtəlif layihə çatdırılma modellərinə uyğun tətbiq olunan, təşkilatlarda bu bacarıqları vahid dil və proseslərlə gücləndirən standart kimi təqdim edir. Bu istinadlar biznes analitika proseslərini müəssisə miqyasında yetkinləşdirməyə kömək edir. Project Management Institute+1
Biznes ehtiyacı və tələb: fərqi anlamaq
Digital dövrdə vacib fərqləndirmə biznes ehtiyacı və tələb arasındadır. Biznes analitika əvvəlcə niyə sualını cavablayır, sonra isə bu ehtiyacı qarşılamaq üçün konkret tələbləri formalaşdırır (“necə?” sualı). Tələblərin necə yazılmalı olduğunu, yaxşı və dəyərli tələb meyarlarını və həyat dövrü boyunca idarə edilməsini ISO/IEC/IEEE 29148 standartı izah edir. Biznes analitika isə praktika zamanı bu çərçivədən geniş istifadə edir. IEEE Standards AssociationSEBoK
Tələblər yalnız funksiyadan ibarət deyil. Biznes analitika qeyri-funksional tələbləri də ölçülə bilən etmək üçün ISO/IEC 25010 keyfiyyət modelinə istinad edir: təhlükəsizlik, istifadəolunma, etibarlılıq, səmərəlilik, saxlanıla bilənlik və daşıma kimi xüsusiyyətlər məhsulun uğurunu birbaşa müəyyənləşdirir. Biznes analitika bu xüsusiyyətləri əvvəlcədən kriteriyalarla yazdıqda, komanda keyfiyyəti sonradan düzəltmək əvəzinə, əvvəldən dizayn edir. ISOiso25000.comperforce.com
5 addımda biznes analitika
Praktik mini proses isə belə işləyir:
- Biznes analitika layihəyə başlamazdan əvvəl paydaşlarla problemi və dəyəri dəqiqləşdirir;
- Biznes analitika istifadəçi ssenariləri və “as-is / to-be” diaqramları ilə ehtiyacları açır;
- Biznes analitika funksional tələbləri yazır;
- Biznes analitika qeyri-funksional meyarları ölçülə bilən edir;
- Biznes analitika izlənə bilirlik üçün tələbləri test ssenarilərinə xəritələyir. Bu ardıcıllıq anlaşılmazlığı azaldır və planlama və sınaq mərhələlərini sürətləndirir. Project Management Institute review.com
Necə başlamaq olar?
Biznes analitika üçün ən sağlam yol BABOK ilə fundamental anlayışları mənimsəmək, PMI resursları ilə təşkilat kontekstində tətbiqi öyrənmək, daha sonra isə 29148 və 25010 kimi standartlarla tələblərin yazılı keyfiyyətini yüksəltməkdir. Biznes analitika üzrə IIBA sertifikat pillələri (ECBA/CCBA/CBAP) və PMI-nin bələdçi materialları strukturlaşdırılmış inkişaf planı təqdim edir. Biznes analitikanın gücü dəyəri sübut olunan qərarları sistemli şəkildə mümkün edir. rgfgroup.com Project Management Institute
Biznes analitika doğru problemi tapır, komanda üçün aydınlıq və rahatlıq yaradır. Əgər real təsir görmək, müxtəlif komandalarla işləmək və strateji düşüncəni praktik nəticəyə çevirmək istəyirsinizsə, biznes analitika sizin üçün gözəl seçimdir.
4-5 dəq. oxuma vaxtı
